ترازنامه چیست؟

برای ارزیابی عملکرد هر واحد تجاری داشتن ترازنامه یک الزام است. هر بازرسی که برای ارزیابی عملکرد بیاید؛ برای بررسی وضعیت مالی شرکت یکی از مواردی که طلب می‌کند همین ترازنامه است. شاید برای شما که اول راه هستید نام ترازنامه را هزاران بار شنیده باشید اما هنوز یک سوال بزرگ در ذهنتان باشد که ترازنامه چیست؟ چه کاربردهایی دارد؟

تعریف کلی و شامل چه مواردی بودن

برای تعریف ترازنامه می‌توان گفت یک صورت مالی که نشان دهنده وضعیت مالی سازمان می‌باشد. در ترازنامه سازمان مواردی مانند دارایی‌ها، بدهی‌ها، حقوق سهام سازمان ثبت شده است.

فرق ترازنامه با بیلان چیست؟

نام دیگر ترازنامه، بیلان است که لغت فرانسوی و به معنای ترازنامه و کارکرد می‌باشد و هیچ تفاوتی بین این دو وجود ندارد.

ترازنامه ها چند بخش دارند؟

:هر ترازنامه از چند جزء تشکیل شده است

1. اصلی دارایی(جاری و غیرجاری)
2. بدهی(جاری و غیرجاری)
3. سرمایه

که با استفاده از آن می‌توان معادله حسابداری زیر را تشکیل داد:

دارایی = بدهی + سرمایه (حقوق صاحبان سهام)

شکل ظاهر نوشتاری ترازنامه چگونه است؟

حالت کلی یک ترازنامه به اینگونه است که در سمت راست دارایی‌ها و در سمت چپ بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام درج می شود.

چگونه دارایی ها را تشخیص دهیم؟

:برای اینکه بتوان دارایی‌ها را شناسایی و ترازنامه ثبت کرد باید ویژگی‌های زیر را داشته باشند

• منبع اقتصادی محسوب شود(برای واحد تجاری منافع آتی داشته باشد.)
• در تسلط مالکانه واحد تجاری باشد.
• قابل تبدیل به پول نقد باشد.

توضیح اجمالی در مورد انواع دارایی

 انواع دارایی‌های موجود در ترازنامه به دو گروه کلی دارایی‌های غیرجاری (ثابت) و دارایی‌های جاری دسته‌بندی می‌شوند.

• دارایی‌ها می‌تواند عینی و مشهود باشد. (زمین، ساختمان)
• موجودی نقدی و موجودی کالا
• صورت حقوق مالی و امتیازات غیر قابل رویت(سرقفلی)

جاری و غیر جاری در ترازنامه چیست؟

جاری: به آن بخش از دارایی‌ها/بدهی گفته می‌شود که در کمتر از یک سال می‌توانند به پول نقد تبدیل شوند.

غیرجاری: یا بلند مدت به دارایی‌هایی/بدهی اطلاق می‌شود که برای نقد کردن آن ها به زمان بیشتری بالای یکسال نیاز است.

مرز باریک بین بدهی و حقوق صاحبان سهام

بدهی بایست در آینده به طلبکاران شرکت پرداخت شود. اما آن بخش از دارایی‌ها که توسط صاحبان شرکت (سهامداران) تأمین در قالب حقوق صاحبان سهام طبقه‌بندی می‌شود. مهم‌ترین اجزای این بخش از ترازنامه: سرمایه، سود و زیان سنواتی، اندوخته قانونی و سایر اندوخته‌ها و صرف سهام است.

اولین گام و مهم ترین تحلیل در ترازنامه

در تحلیل یک شرکت با استفاه از ترازنامه، توجه به مجموع دارایی‌های شرکت اولین و مهم‌ترین گام است. باید به این نکته توجه کنیم که آیا دارایی‌های امسال نسبت به سال گذشته بیشتر شده است.

گام دوم تحلیل در ترازنامه چیست؟

توجه به رشد بدهی‌ها در تحلیل ترازنامه گام دوم محسوب می‌شود. افزایش بدهی لزوماً به معنی شکست شرکت در مدیریت نیست. بلکه نسبت‌های ساختار سرمایه‌ای شرکت مانند بدهی بلند مدت به دارایی‌ها و نرخ بدهی شرکت با توجه به نرخ بازدهی حقوق صاحبان سهام اهمیت دارد و باید بررسی شود.

گام سوم حقوق صاحبان سهام

حقوق صاحبان سهام نشان‌دهنده ثروت خالص شرکت است؛ یعنی آنچه بعد از پرداخت بدهی‌ها از دارایی‌ها، برای سهامداران شرکت باقی می‌ماند.گام سوم تحلیل این بخش از ترازنامه است که باید به دنبال علت هر گونه کاهش یا افزایش در حقوق صاحبان سهام باشیم.

کلام پایانی

ترازنامه یک معادله‌ اصلی و پایه است که در تمامی مراحل حسابداری این معادله برقرار است. با عناصر اصلی و سه گانه که توضیح دادیم و ثبت با تاریخ، شفاف و با جزئیات می‌توان ترازنامه را تحلیل و این معادله را برقرار کرد. سازمان امورمالیاتی کشور هم برای مشخص کردن مالیات قطعی شده به ترازنامه ها بسیار توجه می‌کند.